Publiczna Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Bystrzycy Starej - bystrzycastara.strzyzewice.lubelskie.pl

Tradycje szkolne w naszej okolicy sięgają czasów Kajetana Koźmiana i jego syna Andrzeja, który to w 1825 roku założył w Piotrowicach szkołę ludową. W wyniku represji po powstaniu listopadowym szkoła została zlikwidowana. Zorganizowanie szkolnictwa powszechnego w naszym regionie miało miejsce pod koniec I wojny światowej – w 1917 roku[1].

Najwięcej dokumentów dotyczących szkoły w Bystrzycy Starej zachowało się z okresu międzywojennego. Dzięki nim można poznać jej założyciela – Władysława Różyckiego oraz jego zasługi dla szkolnictwa w naszej okolicy. Ten lwowiak potrafił zjednoczyć wokół spraw szkoły w 1922 roku grono mądrych i oddanych ludzi. Należeli do nich m.in. St. Grzesiak, A. Hacynówna, R. Markiewicz, M. Różycka, M. Czapkowska, J. Mogielnicka. Pierwsze zajęcia prowadzono w budynkach prywatnych, a starania o budowę szkoły 4 - klasowej rozpoczęto z pomocą Witolda hr. Łosia – właściciela Piotrowic, inż. Oleszki i inspektora Kaczorowskiego. Mimo ciężkich warunków, uczniowie odnosili wysokie osiągnięcia.

Kryzys lat trzydziestych zastopował budowę szkoły na wiele lat. Dużym problemem dla rodziców były wydatki związane z edukacją ich dzieci. Mimo tych trudności liczba uczniów wzrosła do 250, a pan Różycki kontynuował plany budowy i rozpoczął związane z tym prace. Wybrano opiekunów budowy spośród rodziców, nadzorował ich M. Jakubowski. Rodzice chętnie pomagali w pracach, przewozili materiały, wykonywali wszelkie roboty pod nadzorem fachowców. Hrabia W. Łoś, K. Kołaczkowski, a także Stanisław Lech z Piotrowic finansowo wspierali placówkę, fundując dwie sale, wycieczkę do Gdyni oraz zakup mebli i książek do biblioteki szkolnej. Budowę szkoły kontynuowano, a w 1937 roku została uznana za szkołę powszechną II stopnia 7 - klasową. Potem nastał czas zmian związanych z II wojną światową oraz podporządkowaniem zarządzeniom prawodawstwa okupanta. Wielu uczniów zostało wywiezionych na roboty do Niemiec. Z podręczników polskich korzystano ukradkiem. W 1941 roku budynek szkoły został zajęty przez policję niemiecką i wykorzystywany przez nią do 1944 roku. Zajęcia odbywały się w wynajętej izbie, a w zimie były zawieszane z braku opału. Zaraz po wyjeździe Niemców przeprowadzono remont i rozpoczęto naukę. Uczono wg przedwojennego programu nauczania. Rok szkolny zakończono 5 lipca 1944 roku[2]. Uczyło małżeństwo Różyckich i M. Tobiaszowa. Następny rok szkolny był jeszcze trudniejszy. Remont szkoły trwał, a szkody były znaczne. Brakowało również nauczycieli. Państwo Różyccy zajmowali się 300 uczniami. W latach stalinowskich nauczanie i odbudowywanie szkoły, a w zasadzie konieczność wybudowania nowej, wymagały wysiłku i wielu wyrzeczeń. Zwieńczeniem tych wszystkich starań było ukończenie w 1953 roku budowy szkoły i oddanie, dwa lata później, nowego budynku do użytku. W 1967 roku pomieszczenia starej szkoły przeznaczono na mieszkania nauczycielskie. Wtedy również patronat nad placówką przejęła Lubelska Fabryka Wag i od tego czasu wszystko szło już sprawniej. Szkole nadano imię Marii Konopnickiej, a zwieńczeniem długoletniej pracy dyrektora Różyckiego było ukończenie budowy domu nauczyciela.

W szkole funkcjonowały różne organizacje, działały teatrzyki i orkiestra. W roku 1972 następcą Różyckiego został pan Stanisław Milanowski. Zmienił on styl pracy, unowocześnił program zajęć pozalekcyjnych i zgodnie z reformą szkolnictwa kierował już Zbiorczą Szkołą Gminną w Bystrzycy Starej. Jego zastępcy, m.in. Kazimierz Kowalczyk, z pomocą nauczycieli, pozyskiwali przyjazne szkole środowisko. Organizowano różne konkursy przedmiotowe i artystyczno-sportowe. Wyniki uczniów były znaczące, a absolwenci zajmowali ważne stanowiska po ukończeniu kolejnych etapów edukacji. W latach 1983-86 rozbudowano szkołę o salę gimnastyczną. W okresie reform ustrojowych, w 1990 roku, prowadzenie szkoły przejęła pani Barbara Milanowska. Kierowała placówką do 1994 r. W tym czasie szkoła odnosiła sukcesy sportowe, działał Szkolny Klub Sportowy „Trops”, wprowadzono język angielski do systemu nauczania, powołano chór szkolny. W wyniku postępowania konkursowego na dyrektora szkoły wybrano pana Mariana Paszkiewicza. Nowy dyrektor kontynuował metody pracy swoich poprzedników. Szkoła organizowała liczne zawody sportowe i konkursy. Odwiedziło ją wielu sławnych ludzi. W 1996 roku szkoła przeszła pod opiekę samorządu gminnego. Organem prowadzącym został Wójt Gminy Strzyżewice, Lubelskie Kuratorium Oświaty sprawowało nad nią nadzór pedagogiczny. Dyrektorem szkoły po reformie oświatowej był nadal pan M. Paszkiewicz, a jego zastępcą pani Elżbieta Sztejman-Dec. Kolejnym przełomem w funkcjonowaniu placówki było utworzenie w 1999 r., pod dyrekcją M. Paszkiewicza, Gimnazjum nr 1 w Bystrzycy Starej.

W szkole podstawowej funkcję dyrektora pełniła pani E. Sztejman-Dec, w obowiązkach pomagał jej wicedyrektor pan Mieczysław Spozowski. Powstanie gimnazjum wiązało się z przebudową lewego skrzydła, gdzie obecnie znajduje się duży hol, sekretariat, gabinet dyrektora oraz szatnie dla uczniów. Zmienił się również wizerunek szkoły podstawowej. W 2002r. wójtem gminy został pan Jan Andrzej Dąbrowski, który wniósł znaczący wkład w rozbudowę i remont szkoły. Dokonano modernizacji kuchni, stołówki i sanitariatów. 21 lutego 2003 roku Rada Gminy Strzyżewice podjęła uchwałę w sprawie powołania z dniem 1 września 2003 r. Zespołu Szkół Publicznych. Na stanowisku dyrektora pozostał pan M. Paszkiewicz, a jego zastępcą mianowano pana M. Spozowskiego. W tym czasie przeprowadzono kolejne, podnoszące jakość i warunki pracy, remonty. Oddano do użytku salę multimedialną, unowocześniono węzeł c.o, wymieniono zadaszenie i otynkowano przybudówkę przy „Starej szkole”, naprawiono dach na sali gimnastycznej i na budynku gimnazjum, rozbudowano pomieszczenie biblioteki gimnazjum, a bibliotekę w szkole podstawowej skomputeryzowano. Ważnym przedsięwzięciem było również rozpoczęcie termomodernizacji całego budynku szkoły.

W roku szkolnym 2008/2009 na stanowisko dyrektora ZSP zostaje powołana pani Małgorzata Wzorek-Saran. Funkcję zastępcy pełni pani Katarzyna Jarosz. W tym czasie realizowane są dalsze prace remontowe. W szkole podstawowej odnowiono sale lekcyjne i wyposażono je w nowoczesne, funkcjonalne meble. Przebudowano korytarz oraz zaadoptowano gabinet byłego wicedyrektora na salę zabaw dla dzieci i salę korekcyjną. W gimnazjum przystosowano jedną z sal lekcyjnych na salę językową ze środków MEN. Wyremontowano również elewacje w całym budynku szkoły oraz wyposażono go w hydranty.

Nasi uczniowie biorą udział w wielu konkursach. Na uwagę zasługują sukcesy na etapie wojewódzkim w następujących turniejach: olimpiada historyczna, polonistyczna; ogólnopolski konkurs historyczny organizowany przez Ośrodek Karta - „Historia Bliska”; konkurs przedmiotowy z chemii, j. angielskiego, matematyki, krasomówczy; międzyszkolny konkurs literacko-historyczny: „Ocalić od zapomnienia”; konkurs wiedzy o krajach frankofońskich; Mały Konkurs Recytatorski; Wojewódzki Przegląd Gimnazjalnych Zespołów Artystycznych (zespół taneczny ”Gimnastki”); Wojewódzka Gimnazjada w pchnięciu kulą, oszczepem oraz w badmintonie chłopców; konkurs malarski „Boże Narodzenie w Europie”; tenis stołowy - w tej dyscyplinie uczennica klasy piątej zdobyła tytuł mistrzyni województwa; Festiwal Pieśni i Piosenki o Lublinie „Koziołek Lubelski”- I miejsce dla uczennicy klasy drugiej szkoły podstawowej. W naszej placówce działa zespół wokalny „Margaritki”, który co roku uczestniczy w różnego typu przeglądach i festiwalach, zdobywając wysokie miejsca. Z inicjatywy scholi nasza szkoła gościła chór „Vivat Musica” z Równego na Ukrainie. Szkoła aktywnie uczestniczy w corocznych uroczystościach środowiskowych: Festynie Ekologicznym, gdzie uczniowie w różnych konkurencjach zdobywają najwyższe miejsca; Dożynkach Gminnych; Gminnym Festiwalu Kolędniczym. Włączyła się również do przygotowania obchodów 630-lecia Strzyżewic, 600-lecia Piotrowic oraz odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej K. Koźmianowi w Piotrowicach - rodzinnej miejscowości literata. Nauczyciele naszej placówki opracowali i przeprowadzili wiele interesujących zajęć edukacyjnych, m.in.: „Dzień w Grecji”, „Kobieta w Europie”, „Dzień we Francji”, w których uczestniczyli również uczniowie innych szkół z terenu naszej gminy.

W ostatnim roku szkolnym (2008/2009) nasza placówka była organizatorem i gospodarzem dwóch ważnych uroczystości: Dnia Patrona Szkoły Podstawowej w Bystrzycy Starej oraz odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej założycielowi szkoły – W. Różyckiemu. Znaczącym wydarzeniem była również wystawa prac plastycznych i graficznych uczniów - „Moja Bystrzyca, moja okolica” w Młodzieżowym Domu Kultury „Galeria po schodach”.

Zespół Szkół w Bystrzycy na bieżąco przystępuje do ciekawych, a zwłaszcza potrzebnych uczniom w zdobywaniu wiedzy i rozwijaniu wszechstronnych umiejętności, projektów edukacyjnych. Dotychczas realizowano następujące z nich: „Szkoła dla Ciebie”; „Comenius Socrates” - aktywna współpraca z zagranicą, zwłaszcza poprzez wyjazdy do: Rumunii, Włoch, Portugalii, Hiszpanii; Projekt MEN „Pierwsze uczniowskie doświadczenia drogą do wiedzy” - kl. I i II SP; Program rządowy „Radosna Szkoła”; „Trzymaj formę”; Programy profilaktyczne: „Spójrz inaczej’, „Trzeci Elementarz”, „Nie zamykaj oczu na agresję”, „Szkoła bez przemocy”, „Radosny uśmiech, radosna przyszłość”; „Program eTwinning”- czyli elektroniczne bratanie się szkół z różnych państw w Europie.

Szkoła Podstawowa w Bystrzycy Starej może być dumna ze swojego absolwenta Grzegorza Niedźwiedzkiego, który dokonał światowego odkrycia w dziedzinie paleontologii. Odkrył, że zwierzęta wyszły na ląd dużo wcześniej, niż dotychczas sądzono, a mianowicie ok. 400 mln lat temu. Młody naukowiec pochodzi z tutejszych Piotrowic. Już jako uczeń fascynował się biologią. Zainteresowania te rozwijał między innymi poprzez kolekcjonowanie różnych skamieniałości oraz organizowanie wystaw, na których prezentował swoje zbiory. Obecnie wychowanek naszej szkoły jest doktorantem w Zakładzie Paleobiologii i Ewolucji na Uniwersytecie Warszawskim. Na uwagę zasługuje fakt, że jest on pierwszym od 40 lat Polakiem, który znalazł się na pierwszej stronie „Nature”. Nauczyciele uczący Grzegorza kibicują mu w jego dalszych osiągnięciach.

[1] Szkoła Podstawowa w Bystrzycy Starej [w:] Gmina Strzyżewice ( Piotrowice) 1918-1997; praca zbiorowa pod red. F. Rymarz, tom I ; Lublin 1998 ;s.187.

[2] Tamże, s.198.