Święto Konstytucji 3 Maja upamiętnia uchwalenie pierwszej, polskiej ustawy zasadniczej regulującej ustrój Rzeczypospolitej. Z jej powołaniem wiązały się nadzieje na umocnienie Polski na arenie międzynarodowej, ustawa dawała też szansę na przeprowadzenie koniecznych reform ustrojowych. Konstytucja miała także gwarantować niezależność polityczną od zagrażających Polsce sąsiadów: Rosji, Prus i Austrii. Uchwalony w 1791 r. akt wprowadził trójpodział władzy, niósł gwarancje swobód obywatelskich, tradycje chrześcijańskie i tolerancję. Jako pierwsza w Europie i druga na świecie Ustawa Rządowa stanowiła dowód głębokiego patriotyzmu oraz zrozumienia spraw obywatelskich i społecznych.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918, rocznica Konstytucji 3 Maja uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 1919 roku została uznana świętem narodowym. Po II wojnie światowej zwyczaj obchodów powrócił, ale trwał tylko do 1946 roku, kiedy to władze komunistyczne zabroniły publicznego świętowania. Wszelkie próby manifestowania patriotyzmu w tych dniach były tłumione przez milicję. Święto to zostało oficjalne zniesione ustawą z 18 stycznia 1951 roku. Przywrócono je dopiero w 1990 roku.
Chęć ratowania Ojczyzny pod koniec XVIII zjednoczyła wielu Polaków, uczniowie Publicznej Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej w Bystrzycy Starej również pamiętają o tym wydarzeniu i corocznie świętują rocznicę uchwalenie Konstytucji 3 Maja.
W przygotowanym montażu słowno-muzycznym po raz kolejny przenieśli nas do wydarzeń końca XVIII wieku i pozwolili spotkać się z osobami, które odegrały wówczas najistotniejszą rolę – królem Stanisławem Augustem Poniatowskim, marszałkiem Stanisławem Małachowskim, Ignacym i Stanisławem Potockimi, Hugonem Kołłątajem, Józefem Wybickim i Stanisławem Staszicem. Atmosferę tych lat szczęśliwych, gdy senat i posły w ratuszowej sali zgodzonego z narodem króla fetowali odtworzyli najstarsi uczniowie. W tym celu wykorzystali fragmenty Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. Dzięki recytacji i aranżacjom muzycznym o charakterze patriotycznym staliśmy się świadkami odrodzenia i upadku naszej Ojczyzny.
Wrażenie na wszystkich zrobił układ taneczny z flagami, który przygotowali młodsi uczniowie szkoły. Nie zabrakło też odniesień do współczesności. W krótkim filmiku przedstawiciele naszej społeczności wyjaśnili, czym jest KONSTYTUCJA i z czym kojarzy im się TRZECI MAJA. Dopełnieniem całości był koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu szkolnego zespołu wokalnego.
Ta wyjątkowa lekcja historii stała się pretekstem do refleksji nad rolą uchwalonej trzeciego maja Konstytucji. Dokument ten bowiem pozostawił trwały ślad w historii, stając się inspiracją dla twórców i odgrywając istotną rolę w kulturze. Jej znaczenie dla Polski wciąż jest niepodważalne, gdyż stanowi ona fundament współczesnych wartości obywatelskich, takich jak: równość, wolność słowa i uczestnictwo w życiu publicznym. Nie zapominajmy więc o tym…
Anna Samborska-Kamińska i Anna Kuras