Obchody Dnia Patrona Publicznej Szkoły Podstawowej w Bystrzycy Starej

Szkoła jest miejscem, w którym wspólnie spędzony czas jednoczy wszystkich uczniów. Szkoła to również tradycje i obrzędowość, poczucie wspólnoty.

A dzieje się tak między innymi za przyczyną obchodzonych przez społeczność uczniowską uroczystości.

Jedną z nich jest Dzień Patrona. Patron szkoły to osoba, której życie i działalność służą pokoleniom. To autorytet reprezentujący treści i wartości bliskie dzieciom i młodzieży.

Jak co roku 23 maja w dniu urodzin Marii Konopnickiej obchodzimy Dzień Patrona. Uczniowie przygotowują się do niego szczególnie – odbywają się uroczyste akademie, apele, konkursy: wiedzowe - na temat życia i twórczości poetki, rysunkowe – powstają ilustracje do utworów pisarki i recytatorskie.

Każdemu dziecku z naszej szkoły znana jest postać Marii Konopnickiej. Staramy się, by każdy uczeń znał twórczość patronki, dlatego eksponujemy cytaty z Jej utworów, a w bibliotece szkolnej książki napisane przez pisarkę.

Tegoroczne święto, ze względu na trwającą w kraju epidemię, obchodzić będziemy w nieco inny niż dotychczas sposób.

Marię Konopnicką znamy wszyscy. Do jej życiorysu potrafi dotrzeć każde dziecko, dlatego nie będziemy zbyt szczegółowo przytaczać Jej biografii.

Chcemy pokazać, jak dumni jesteśmy z tego, że Publiczna Szkoła Podstawowa w Bystrzycy Starej obrała na swego Patrona tę właśnie postać.

Maria Konopnicka to polska poetka, prozaik, krytyk i publicystka. Jest wybitną postacią w polskiej literaturze, zwłaszcza tej adresowanej do dzieci, jednak często zapominaną i niezbyt „atrakcyjną” dla współczesnych młodych czytelników. Kto z nas jednak w dzieciństwie nie śledził losów sierotki Marysi i Koszałka-Opałka? Kto nie śmiał się z tchórzliwego Stefka Burczymuchy?

Już od wielu lat losy bohaterów utworów Marii Konopnickiej wzruszają kolejne pokolenia. Opowieść „O krasnoludkach i sierotce Marysi” oraz inne: piosenki, liryki, opowieści poetyckie dla dzieci, są ponadczasowe, a Maria Konopnicka w swych utworach:

„nie przychodzi ani uczyć dzieci, ani też ich bawić, przychodzi śpiewać z nimi”.

Wciąż aktualny pozostaje najkrótszy program wychowawczy stworzony przez poetkę:

„Szanuj, drogie dziecię moje, w małym ziarnku przyszłe plony.
W małej kropli – przyszłe zdroje, w szelągu – miliony.
Czcij Ojczyznę zawsze, wszędzie, choć los na nią gromy miota.
Nie zmoże jej, gdy żyć będzie polski język, polska cnota”.

(Wstań o dziecię...)

Biografia Konopnickiej to przykład odwagi życia w trudnej epoce bez niepodległości. Konopnicka burzy schematy myślenia o roli kobiety, porusza serca wrażliwością, pokazuje gorzką prawdę o czasach i ludziach. Z miłością pochyla się nad dzieckiem, jego małymi i dużymi dramatami, uczy i wychowuje, ale także bawi i wzrusza.

Maria Konopnicka napisała tyle wierszy, piosenek i opowiadań dla dzieci, że nie trudno wybrać to, co wydaje się najładniejsze, stosowne do wieku i najbliższe dziecięcym sercom. Szkoła jest dla dzieci, a Maria Konopnicka tak mocno je ukochała.

"Poszły dzieci na jagody
Dla mamy, dla taty;
Rozesłał im las pod nogi
Królewskie makaty
Rozesłał im las pod nogi
Same aksamity,
Mchu kobierzec różnobarwny,
Kwiateczkami szyty."
(Z lasu)

Kto ty taki, skąd ty rodem?
Mów żeś z tego łanu żyta,
Żeś z tych łąk, co pachną miodem;
Mów,że jesteś z takiej chaty,
Co Piastowską chatą była..."
(A jak ciebie kto zapyta)

" Co ta Józia tam zrobiła,
Że się tak za drzewo skryła
I oczki się podnieść wstydzi?
Myśli, że jej nikt nie widzi?
Wiem ja, wiem, co to za sprawa!
Panna była zbyt ciekawa,
Co tam mieści słoik który,
I wyjadła konfitury."
(Skrucha Józi)

"Znakomita poetka (...) była też niepospolitą znawczynią serc i dusz dziecięcych. Wszystkie jej utwory poświęcone dzieciom, cechuje nie tylko nieskazitelna forma wiersza łatwego, ale wpadającego w ucho, lecz i głębsze odczucie świata dziecięcych umiłowań i trosk."
(Wg recenzenta "Tygodnika Ilustrowanego")

Najpiękniejsze wiersze dla dzieci zostały wydane w zbiorze "Co słonko widziało". W swoich utworach poetka uczyła dzieci wrażliwości, ukazywała piękno przyrody, rozbudzała szacunek do ziemi ojczystej. To właśnie ona napisała słowa "Roty":

"Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy!
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep piastowy..."
(Rota)

Wiersze Marii Konopnickiej mienią się różnymi kolorami – są wesołe i zadumane, uczą
i wzruszają, pokazują piękno świata.

"Ile światła w twojej duszy,
Tyle słonka świecić będzie;
Tyle ziarna kłosy dadzą,
Ile potu na twej grzędzie!
Dobra dola tym się znaczy,
Co miłują ziemię matkę…"

(A jak Ciebie kto zapyta)

"Mała piosnka zapamięta
Każdy polny kwiat,
Czarodziejsko w niej zamknięta
Wiosna dawnych lat."
(W małej piosnce)

Wielkość dzieł M. Konopnickiej stawia ją w rzędzie najwybitniejszych postaci historii literatury i kultury. Problemy, które podejmowała, nadal są aktualne, dlatego z dumą co roku obchodzimy dzień Patrona naszej szkoły - Marii Konopnickiej, wierząc, że utwory poetki wciąż będą uwrażliwiały i budziły w młodym pokoleniu umiłowanie i przywiązanie do Ojczyzny, o której tak pięknie pisała:

„Ojczyzna, to ta ziemia droga, gdziem ujrzał słońce i gdziem poznał Boga, gdzie ojciec, bracia i gdzie matka miła w polskiej mnie mowie pacierza uczyła”.

Dzisiejsze święto obchodzone w tak trudnym dla nas wszystkich okresie, w czasie pandemii koronawirusa, ukazać ma Marię Konopnicką nie tyle jako autorkę wierszy dla dzieci, ale także jako kobietę, która wykraczała poza ramy swojej epoki…

Zapraszamy do zapoznania się z utworami napisanym przez Marię Konopnicką dla dzieci.

(poniżej każdego opisu znajduje się link z nagraniem książeczki)

"Patrzą...a tu myszka mała, Polna myszka siedzi sobie i ząbkami serek skrobie!”

Stefek to „wielki zuch” przechwalający się przed innymi swoją odwagą. Nie ma takiego zwierza, który byłby w stanie przestraszyć chłopca. Bohater wiersza przekonuje, że potrafi pokonać niedźwiedzia i wilka, hieny, lamparty, a nawet tygrysy. Lwa, króla zwierząt, nazywa „dużym kociakiem”, który złości się tylko wtedy, gdy jest głodny. Szakale i wilki to dla niego tylko „wielkie psy”, chociaż nasz bohater nie ukrywa, że podwórkowego Burka omija z daleka.

Przez cały dzień Stefek wykrzykuje swoje przechwałki, obiecując, że złapie nawet wieloryba. Wkrótce nadchodzi prawdziwa „próba odwagi” zucha. Chłopiec zasypia na sianie. Budząc się, spostrzega, że jakieś zwierzę dobiera mu się do jedzenia. Wrzeszcząc, wzywa pomocy, ale ojciec i służba (która przybyła na ratunek), zamiast wielkiego tygrysa, widzą na sianie małą myszkę.

https://www.youtube.com/watch?v=zF-m6prdq6g

„O krasnoludkach i sierotce Marysi” to utwór budzący życzliwość ludzi, szacunek dla pracy i umiłowania piękna. Wzruszające dzieje dziewczynki i historia ubogiego chłopa Skrobka - oba te

główne wątki książki splotła poetka z baśniową wędrówką krasnoludków, istot sprzyjających dobrym poczynaniom i szlachetnym zamiarom.

https://www.youtube.com/watch?v=sixJ7p9Hil4

„O JANKU WĘDROWNICZKU’’ – mały bohater podczas swojej wyprawy

odkrywa fantastyczny świat przyrody, spotyka zwierzęta i poznaje ich zwyczaje.

Na koniec z radością cały i zdrowy wraca do czekającej na niego w domu mamy.

https://www.youtube.com/watch?v=XeJGJ7bWcGk

„Na jagody” to piękna baśń, zachwycająca połączeniem uroku tajemniczego lasu i czystej nieograniczonej fantazji, która jest w stanie z najprostszych rzeczy wyczarować niesamowitą przygodę. Taki jest, mówiąc w skrócie, świat dziecka. Maria Konopnicka potrafiła w swojej opowieści zawrzeć tę dziecięcą magię. Tutaj krasnoludki mają swoje królestwa, pająki szyją im najpiękniejsze szaty, a myszy służą za środek lokomocji. Cytując Konopnicką - „Świat jak z bajki - a prawdziwy!”

https://www.youtube.com/watch?v=mnzzvnkon5s

"Chcesz odkryć świat wiejskiej przyrody? Zasiąść w cieniu słomianego dachu chaty? Poznać lasy, w których żyją dzikie zwierzęta; pola, w których gdzieniegdzie stoją strachy na wróble? Przyjrzeć się pracom i zabawom ludowym? Zobaczyć bociana, jaskółki, zające, żabę, a także lisa? Koniecznie przeczytaj książkę „Co słonko widziało”.